W sytuacjach gdy transakcje zawierają ze sobą podmioty powiązane, czyli wywierające dany wpływ na inne podmioty zagraniczne bądź krajowe, mamy do czynienia z cenami transferowymi. Jest to, inaczej, wynik narzuconych cen od górnie lub też wcześniej ustalonych, w wyniku jakiegoś porozumienia, pomiędzy danymi podmiotami. Ceny transferowe są inne aniżeli ceny rynkowe.

Podmioty powiązane i niepowiązane

W zrozumieniu pojęcia cen transferowych, bardzo istotne znaczenie ma odróżnienie danych podmiotów i określenie, które z nich są powiązane a które nie. Definicja podmiotów powiązanych określa, że zarówno osoby fizyczne jak i prawne oraz jednostki nie mające osobowości prawnej i zagraniczne firmy, które mają swój czynny udział w zarządzaniu innym przedsiębiorstwem są z nim powiązane. Mogą być to również jednostki powiązane, gdy mają one udział w kapitale i zysku danej firmy lub gdy mają nad nią kontrolę.

Ze względu na rodzaj danej jednostki wyróżnia się podmiot krajowy, zagraniczny lub osoby fizyczne albo prawne. Najczęściej więc powiązane są ze sobą spółki matki oraz ich zagraniczne lub też krajowe spółki siostry czy córki. Wynikiem takiej współpracy jest nie wykazywanie dochodów albo wykazywanie o wiele mniejszych wartości niż gdyby dane przedsiębiorstwa nie były ze sobą powiązane.

Funkcje cen transferowych

Występujące w takim uzależnieniu ceny transferowe pełnią swoje określone funkcje. Niektóre z nich dzielą dochód, przez co dają możliwość planowania podatku przedsiębiorstwa. Ustalone ceny mają wtedy wpływ na wysokość wymaganego do zapłaty podatku dochodowego. Drugą podstawową funkcją jest możliwość koordynowania zarządzaniem firmy przez planowanie działań, mających wpływ na pracę całego wspólnego przedsięwzięcia.

Ceny transferowe pozwalają na prawidłową ocenę funkcjonowania powiązanych ze sobą podmiotów. W ten sposób można zauważyć wszelkie ich wady i w odpowiednim momencie dostrzec ich niepokojące zjawiska.

Stosowanie cen transferowych niesie ze sobą również ryzyko

Krótko mówiąc przy pomocy cen transferowych można łatwo przenosić dochody z jednej firmy na drugą. Odbywa się to najczęściej poprzez zwiększanie kosztów nabycia towarów lub zaniżania przychodu.

Czasami zbyt duże i widoczne manipulacje są od razu dostrzegane przez Urząd Skarbowy. Dlatego też ceny transferowe pomiędzy podmiotami powiązanymi powinny być ustalane według takich samych zasad jak by ceny ustalały ze sobą podmioty niepowiązane.

Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z firmy GLC.